Warto wiedzieć, że pasy napędowe, jako podstawowy element przenoszący moment obrotowy pomiędzy kołami napędowymi, jest mocno narażony na zużycie. Może ono wynikać z wielu różnych działań, w tym zarówno z defektów fabrycznych, jak i uszkodzeń spowodowanych jego nieprawidłowym doborem w stosunku do rodzaju pracy i warunków środowiskowych. Poznaj najczęstsze powody uszkodzeń pasów napędowych!

Czym są pasy napędowe?

Pasy napędowe, stosowane w różnego rodzaju maszynach przemysłowych, to kluczowe komponenty używane do przenoszenia ruchu między różnymi częściami maszyn lub linii produkcyjnych. Są one zwykle wykonane z elastycznych materiałów, takich jak guma czy polimery, często wzmacniane włóknami dla zwiększenia wytrzymałości. Pasy mogą przyjmować różne kształty i rozmiary, zależnie od zastosowania, ale najczęstsze typy to:

• pasy klinowe – mają trapezowy przekrój i są stosowane tam, gdzie potrzebna jest duża siła przenoszenia. Są wykorzystywane w wielu rodzajach przemysłowych maszyn i urządzeń;
• pasy zębate – charakteryzują się zębami, które zapewniają lepsze zazębienie z kołem pasowym, co redukuje możliwość poślizgu pasa. Są one często używane w precyzyjnych aplikacjach, gdzie ważna jest synchronizacja ruchu, na przykład w drukarkach czy maszynach CNC;
• pasy wielorowkowe (klinowo-żebrowe) – łączą cechy pasów klinowych i zębatych, mając wiele małych rowków. Są one bardziej elastyczne i mogą przenosić ruch na większe odległości;
• pasy płaskie – są stosowane do przenoszenia ruchu na duże odległości i w sytuacjach, gdzie wymagana jest mniejsza siła naciągu.

Pasy napędowe są niezbędne w wielu sektorach przemysłu i mogą być dostosowane do specyficznych wymagań danego zastosowania, takich jak odporność na wysokie temperatury, oleje czy chemikalia. Są one istotnym elementem w utrzymaniu ciągłości pracy maszyn i linii produkcyjnych.

W jakim celu służą pasy napędowe?

Pasy napędowe w przemyśle są wykorzystywane przede wszystkim do przenoszenia ruchu obrotowego, umożliwiając efektywne przekazywanie mocy z silnika na inne komponenty, takie jak wały, koła zębate czy bębny. Ich zastosowanie umożliwia płynną i precyzyjną pracę maszyn, zwiększając jednocześnie ich wydajność i niezawodność. Pasy napędowe są kluczowe w wielu gałęziach przemysłu – od produkcji do obróbki materiałów, ponieważ pozwalają na zautomatyzowanie procesów, minimalizując potrzebę interwencji ludzkiej i zwiększając ogólną produktywność.

Najczęstsze przyczyny awarii pasów napędowych: lista

• Naderwanie pasa przed montażem (defekt fabryczny) – awaria ta może być wynikiem błędów w procesie produkcyjnym, które w najgorszym razie prowadzą do słabości strukturalnych pasa jeszcze przed jego użyciem. To uszkodzenie bywa szczególnie uciążliwe, gdyż z reguły nie da się go zauważyć przed rozpoczęciem pracy danego urządzenia lub zespołu urządzeń.
• Mechaniczne uszkodzenie pasa przez ciała obce – obejmuje to uszkodzenia spowodowane przez różne przedmioty, które mogą dostać się między pas a elementy maszyny (koła napędowe), powodując przetarcia lub rozcięcia. To jedna z częstszych awarii w przypadku firm, które zajmują się wytwórstwem lub obróbką niewielkich przedmiotów, zdolnych do uszkodzenia struktury pasa w razie dostania się pomiędzy pas, a koło.
• Rozklejenie podkładu od tkaniny zewnętrznej – jest to problem związany z oddzielaniem się warstw pasa, co może być spowodowane wadliwym klejem lub niewłaściwymi warunkami eksploatacji. Najczęściej z tak kłopotliwą sytuacją borykają się przedsiębiorcy, którzy w procesie produkcji lub obróbki wykorzystują ciecze takie jak oleje i smary. Ich dostanie się bezpośrednio do struktury pasa zazwyczaj, kończy się jego spęczeniem lub rozklejeniem.
• Uszkodzenie pasa chemikaliami – niektóre chemikalia mogą reagować z materiałem pasa, powodując jego degradację, osłabienie czy pęknięcia. To jeden z powodów, dla których zaleca się precyzyjny dobór materiału pasa oraz jego cech technicznych w stosunku do środowiska pracy i jej intensywności.
• Zadziałanie na pas zbyt wysoką temperaturą – wysoka temperatura może osłabić materiał pasa, czyniąc go bardziej podatnym na uszkodzenia mechaniczne i przyspieszając proces starzenia. Sytuacja ta, podobnie jak powyższa, zdarza się w razie błędnego doboru pasa do rodzaju wykonywanej pracy oraz warunków środowiskowych.
• Przetarcia powierzchni zewnętrznej – ten częsty problem wywołuje intensywne tarcie pasa o inne elementy maszyny lub zbyt ciasny montaż, co prowadzi do szybszego zużycia i potencjalnych pęknięć. Może także nastąpić w chwili, gdy pas blokuje koło napędowe.
• Pęknięcia – jeśli na pasie zauważysz pęknięcia, to prawdopodobnie masz do czynienia ze zbyt małą rolką napinającą, która powoduje błędne działanie całego systemu napędowego. Czasami ten problem wynika ze zbyt dużego napięcia pasa, który znacznie wykracza poza jego możliwości techniczne.
• Skręcone pasy – pasy napędowe mogą ulegać skręceniu, co zwykle oznacza potrzebę ich wymiany z uwagi na nieprawidłowo ustawione koła napędowe (brak prostej linii).

Znajomość tych przyczyn uszkodzeń jest ważna dla zapobiegania awariom i utrzymania ciągłości pracy maszyn. Regularne kontrole i odpowiednia konserwacja mogą znacząco wydłużyć żywotność pasów napędowych, podobnie jak dobór odpowiedniego modelu w stosunku do rodzaju wykonywanej pracy.